Από τη Δρα Δέσποινα Αφεντούλη*
Η Δημοσιογραφία είναι ο τέταρτος πυλώνας της δημοκρατίας και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κοινωνία.
Δυστυχώς, σύμφωνα με τον Ο.Η.Ε., το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει βιώσει, κατά τα τελευταία χρόνια, πτώση της ελευθερίας του Τύπου στη χώρα του.
«Η αλήθεια απειλείται από την παραπληροφόρηση και την έκφραση μίσους, δημιουργώντας ένα θολό τοπίο μεταξύ γεγονότων και μυθοπλασιών, μεταξύ της επιστήμης και της συνομωσίας», είπε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ο Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε., Αντόνιο Γκουτέρες, με την ευκαιρία της 30ης επετείου της Παγκόσμιας Ημέρας της Ελευθερίας του Τύπου.
Αλλά γιατί είναι απαραίτητο να υποστηριχθούν οι δημοσιογράφοι και ιδιαίτερα, οι δημοσιογράφοι που ασκούν τοπική ειδησεογραφία; Διότι πρέπει να δίνουμε φωνή στον λαό. Οφείλουμε να καλύπτουμε θέματα που δεν αναδεικνύονται ή δεν παρουσιάζονται επαρκώς.
Όπως είχαν σημειώσει οι Τάιμς της Νέας Υόρκης το 2020, «Η τοπική δημοσιογραφία βρίσκεται σε κρίση και κινδυνεύει να εξαφανιστεί», προσθέτοντας ότι «Αυτοί οι ζωτικής σημασίας πόροι είναι απαραίτητοι περισσότερο από ποτέ αυτήν τη δύσκολη χρονική περίοδο [της πανδημίας], για την προστασία, την ασφάλεια και την ενημέρωση των μελών της κοινωνίας.»
Όντως, κατά τη διάρκεια του ξεσπάσματος της πανδημίας του κορωνοιού, την περίοδο που τα τοπικά Μέσα Ενημέρωσης ήταν ίσως πιο απαραίτητα από πότε για να πληροφορούν το κοινό για θέμα υγείας και ασφάλειας, αντιμετώπισαν κρίσης επιβίωσης λόγω περιορισμένων πόρων.
Χρειαζόμαστε περισσότερη επαγγελματική, ελεύθερη και ανεξάρτητη δημοσιογραφία, ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η ισότητα. Η διαφάνεια φέρνει ευθύνη. Η αλήθεια φέρνει υπευθυνότητα και όταν είμαστε ελεύθεροι να αναζητήσουμε την αλήθεια και να τη μοιραστούμε με την κοινωνία, τότε η κοινωνία γίνεται πιο δίκαιη και ο κόσμος λειτουργεί καλύτερα.
Η ελευθερία έκφρασης είναι θεμελιώδες δικαίωμα. Και η ελευθερία του Τύπου είναι ανθρώπινο δικαίωμα, καθώς χωρίς τις σωστές πληροφορίες, δεν μπορούμε να λάβουμε τις ορθές αποφάσεις.
Ως δημοσιογράφοι, έχουμε το ανθρώπινο δικαίωμα να αναφέρουμε την αλήθεια και να προστατεύουμε τις φωνές που σιωπούν. Τα κράτη πρέπει να προστατεύουν την αλήθεια και όσους τις αναφέρουν.
Και ας αναλογιστούμε τον ρόλο των κοινοτικών Μέσων Ενημέρωσης στις τοπικές και υπερτοπικές κοινωνίες και τη συνεισφορά τους στη συμμετοχή του πολίτη και τον εκπαιδευτικό τους ρόλο – τη σημασία να προσφέρουν σύγχρονα εκπαιδευτικά προγράμματα σε διδάσκοντες των Μέσων Ενημέρωσης και τον ψηφιακό αλφαβητισμό.
Τα δημόσια, εκπαιδευτικά και κυβερνητικά κέντρα μέσων ενημέρωσης υπηρετούν τις τοπικές κοινωνίες με τοπικό περιεχόμενο για σημαντικά θέματα, προσφέρουν ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους στον χώρο των Μέσων Ενημέρωσης, ενώ και δημιουργούν συνέργειες με τις κοινωνικές υπηρεσίες, καθώς και με πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς φορείς. Υποστηρίζουν τους καλλιτέχνες και καλλιτεχνικούς οργανισμούς τέχνης σε περιοχές που δεν υφίστανται δημόσια κέντρα ενημέρωσης. Χρειάζεται να χτίσουμε μια ψηφιακή οικονομία και διαδικτυακή ισότητα για τη Νέα Υόρκη και τους δήμους της έναν λόγω Πολιτείας.
Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας για το κοινό καλό της κοινωνίας. Η ελευθερία του Τύπου προφυλάσσει τη δημοκρατία. Και η ελευθερία έκφρασης διαμορφώνει την κοινωνία και το μέλλον των επόμενων γενεών. Ευχαριστώ!
*Ομιλία της Δρος Δέσποινας Αφεντούλη κατά τη συνέντευξη Τύπου, στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της Ημέρας υπέρ των Κοινοτικών Μέσων στο Άλμπανι της Νέας Υόρκης στις 16 Μαΐου 2023. Η Δρ Δέσποινα Αφεντούλη είναι δημοσιογράφος, κοινωνιολόγος και ερευνήτρια.
