Γράφει ο Δρ. Γιώργος Μελικόκης
Σημαντική όπως κάθε χρόνο είναι η γιορτή των Τριών Ιεραρχών και μεγάλων διδασκάλων και των Ελληνικών Γραμμάτων που γιορτάζουμε στις 30 του Γενάρη. Μεγάλη κληρονομιά μας άφησαν οι μεγάλοι αυτοί Πατέρες της Εκκλησίας για την παιδεία, τη θρησκεία και την κοινωνική διάσταση και είναι χρέος μας όχι μόνο να τιμούμε τη μνήμη τους αλλά να είναι πάντα οι καθοδηγητές μας.
Φυσικά, δεν θα αναφερθώ στη ζωή και το έργο τους αλλά θα μοιραστώ μαζί σας τη συμβολή και προσφορά του Έλληνα δάσκαλου στο χώρο που ζει και μεγαλουργεί ο Ελληνισμός της Αμερικής. Θέλω να σας παρουσιάσω την πολύπτυχη δραστηριότητά του, το πνευματικό του βάθος και το ηθικό του ανάστημα.
Οι Έλληνες, όπου και αν πάνε σε ξένη γη, κουβαλούν μαζί τους την Ορθόδοξη πίστη τους, τη γλώσσα και την πολιτιστική τους κληρονομιά. Και εδώ στη φιλόξενη αυτή χώρα δεν έγινε καμιά εξαίρεση. Από τα πρώτα χρόνια της παραμονής τους, δημιούργησαν τους πρώτους πυρήνες στον τόπο εργασίας και αργότερα σαν δημιούργησαν οικογένειες πρώτο τους μέλημα η διατήρηση της γλώσσας της ορθόδοξης πίστης μας και της ελληνικής κληρονομιάς. Για το σκοπό αυτό ήρθε ο δάσκαλος να αναλάβει το δύσκολο αυτό έργο, ένα έργο που χρειάζεται θέληση, υπομονή, επιμονή και θάρρος για την πορεία αυτή την ανοδική και διδασκαλική. Στα πρώτα τους όμως βήματα, στο πρώτο τους ξεκίνημα ο δρόμος ήταν δύσκολος και ανηφορικός. Τα προβλήματα σχεδόν αξεπέραστα. Άγνωστος ο δάσκαλος σε ξένη γη χωρίς κτιριακές εγκαταστάσεις, δίχως τα αναγκαία εφόδια για διδασκαλία. Έπρεπε να γίνει ο ίδιος παραγωγός διδακτικού υλικού για να διδάξει τα παιδιά και πέρα από αυτά είχε και άλλες αρμοδιότητες για τις κοινωνικές εκδηλώσεις για το καλό της κοινότητας γιατί εκείνα τα χρόνια ήταν ο μόνος ίσως αρκετά μορφωμένος και ο μόνος που θα μπορούσε να προσφέρει βοήθεια.
Παρ’ όλες τις αντιξοότητες δε δείλιασε, δεν γονάτισε, δεν απογοητεύθηκε, δεν παρέδωσε τα όπλα στη μάχη που στάλθηκε από την Ελλάδα να κρατήσει το φρόνημα του μετανάστη, να διατηρήσει τη γλώσσα του στα παιδιά του και να τα διδάξει την πολιτιστική μας κληρονομιά. Εδώ φαίνεται πόσο υψηλό είναι το έργο του δασκάλου που υπήρξε ένας καλός ποιμένας που οδηγεί το ποίμνιό του στον ευαγγελισμό του αιωνίου και αφθάρτου, αληθινός ήρωας σ’ έναν αγώνα που καλλιεργούνται και μυσταγωγούνται ψυχές.
Παρ’ όλα όμως τις δυσκολίες και τα προβλήματα η γλώσσα η Ελληνική διδάχτηκε και διατηρήθηκε στις επόμενες γενιές χάρη και μόνο στη γρανιτένια θέληση του δασκάλου να μεταδώσει και να μεταλαμπαδεύσει αυτά που έμαθε, αυτά που του δίδαξαν για να φέρει εις πέρας το έργο του το αποστολικό που ανέλαβε.
Αργότερα η Ιερά Αρχιεπισκοπή όχι μόνο οργάνωσε αλλά παρότρυνε κοινοτικούς παράγοντες για το χτίσιμο και τη λειτουργία ημερήσιων και απογευματινών σχολείων γιατί προείδε ότι χωρίς Ελληνο-Ορθόδοξη παιδεία, η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν πρόκειται να επιζήσει.
Και πάλι ο Έλληνας δάσκαλος μπροστά ακούραστος και ανιδεοτελής προσφέρει τις υπηρεσίες του σε όλους τους τομείς για την ανάπτυξη του παιδιού χωρίς να ζητήσει τίποτε. Συνεχίζει την παραγωγή του διδακτικού υλικού ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών αλλά και στις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας ξένων γλωσσών. Τα αναγνωστικά που έστελνε η Ελληνική Κυβέρνηση μέσω Αρχιεπισκοπής, δεν ήταν κατάλληλα για τη διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας.
Η πρόοδος όμως και οι ανησυχίες του δασκάλου δε σταματούν εδώ, περισσότερο οργανωμένοι και ειδικευμένοι στη διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας και στο στάδιο αυτό πρόσφερε αφιλοκερδώς για τη σύνταξη βιβλίων που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των παιδιών. Αρκετά τα βιβλία σήμερα που μπορεί να χρησιμοποιεί ο δάσκαλος και πλούσιο το υλικό αλλά πάνω από κάθε μεθοδολογία και διδακτικό υλικό στέκει η ψυχή του δασκάλου που μορφωποιεί την άγονη φύση του παιδιού σε γόνιμη και δημιουργική.
Θα ήταν παράλειψη σε όσα ανάφερα για το δάσκαλο της Ελληνικής γλώσσας στην Αμερική να μην αναφερθώ και στο δικό του παράπονο, στον δικό του πόνο. Ανέβηκε το γολγοθά μόνος του χωρίς καμιά φροντίδα για το μέλλον του. Οι εκάστοτε φορείς σε κάθε επίπεδο και όποιας αρμοδιότητας αγνόησαν τον δάσκαλο και δεν του πρόσφεραν τα εφόδια ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει στις ανάγκες μια σύγχρονης ζωής. Λίγες οι αποδοχές, ψίχουλα θα έλεγα, ελάχιστη η συνεισφορά στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ανύπαρκτη η συνταξιοδότηση μετά το μόχθοπολλών ετών.
Παρ όλα ομως αυτά δεν σταμάτησε, δε αδιαφόρησε για το έργο του. Είναι καιρός πλέον έστω και τόσο αργά να σταθούμε δίπλα του, να τον ενθαρρύνουμε, να τον ενισχύσουμε και να του δώσουμε κίνητρα ώστε οι νέοι να ενδιαφερθούν να έρθουν κοντά στα σχολεία για τη συνέχιση της γλώσσας και της κληρονομιάς, διότι αν η Ελληνική γλώσσα και παιδεία επιζήσει θα επιζήσει χάρη σ’ αυτούς τους ανθρώπους, χάρη στον ακάματο δάσκαλο που σύμφωνα με τη ρήση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ιακώβου: “Οι δάσκαλοι έκαναν την Ελληνική γλώσσα και παιδεία άρθρο πίστης και όχι άρθρο σε εφημερίδες”.
Γενάρης, 2022
* Ο δρ. Γιώργος Μελικόκης είναι Παιδαγωγός
