ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – Του Πέτρου Κασφίκη, ΤΟ ΒΗΜΑ –
Η Κίμπερλι Γκιλφόιλ έφτασε στην Αθήνα μπαίνοντας από την πρώτη εβδομάδα κατευθείαν στα βαθιά. Χρόνος προσαρμογής δεν υπήρχε. Από την πρώτη στιγμή βρέθηκε σε πυκνό κύκλο επαφών με την ελληνική κυβέρνηση, ανέλαβε κεντρικό ρόλο στη διοργάνωση διεθνούς συνεδρίου με τη συμμετοχή κορυφαίων Αμερικανών υπουργών, ενώ υπογράφηκαν κρίσιμες συμφωνίες στους τομείς της ενέργειας και της τεχνολογίας, αποτυπώνοντας τις προτεραιότητες της Ουάσιγκτον στην Αθήνα.
Ωστόσο, για όσους την γνωρίζουν, δεν αποτέλεσε έκπληξη το γεγονός ότι η Γκιλφόιλ έφτασε στην Ελλάδα σαν «έτοιμη από καιρό». Η νέα πρέσβης των ΗΠΑ έδειξε από το «καλημέρα» ότι φέρνει μαζί της όχι απλώς το διπλωματικό αξίωμα, αλλά το πολιτικό ύφος και την ταχύτητα της αμερικανικής διπλωματίας στην εποχή Τραμπ.
Τα πρώτα μετρήσιμα αποτελέσματα
Πριν ακόμα εγκατασταθεί στην Αθήνα, η Κίμπερλι Γκιλφόιλ εργαζόταν παρασκηνιακά όλο το διάστημα των τελευταίων μηνών για την προετοιμασία της θητείας της, έχοντας άμεση γνώση και συμμετοχή στη διαμόρφωση των συμφωνιών που τελικά ανακοινώθηκαν κατά την πρώτη εβδομάδα της παρουσίας της στην ελληνική πρωτεύουσα.
Όσοι έχουν συνεργαστεί μαζί της χαρακτηρίζουν την προσέγγισή της πρακτική και στοχοπροσηλωμένη. Επιδίωξή της ήταν να ξεκινάει πάντα δυναμικά, με απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα από την πρώτη στιγμή, καθώς δεν λειτουργεί με όρους θεσμικής ρουτίνας αλλά επιδιώκει σαφή «deliverables», δηλαδή χειροπιαστές συμφωνίες με σαφή χρονοδιαγράμματα υλοποίησης. «She means business», αναφέρουν συνομιλητές της, συνοψίζοντας το ύφος της.
Με αυτό το δεδομένο, δεν προκαλεί έκπληξη ότι η νέα πρέσβης δεν περιορίστηκε απλώς σε ανακοινώσεις προθέσεων. Έτσι μέσα στην πρώτη εβδομάδα υπογράφηκε η μακροπρόθεσμη σύμβαση εισαγωγής αμερικανικού LNG στην Ελλάδα που είναι το πρώτο τέτοιο συμβόλαιο στη ΝΑ Ευρώπη που υπογράφεται υπό την εποπτεία της κυβέρνηση Τραμπ. Θεωρείται στρατηγική επιτυχία στην Ουάσιγκτον, καθώς δίνει βάθος στην αμερικανική ενεργειακή διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά και εδραιώνει τη θέση της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου.
Επίσης, υπογράφηκε η Κοινή Διακήρυξη ΗΠΑ–Ελλάδας για την Τεχνητή Νοημοσύνη με την παρουσία του υφυπουργού Οικονομικών Χάρη Θεοχάρη και του υφυπουργού Εξωτερικών Τζέικομπ Χέλμπεργκ. Οι δύο χώρες συμφώνησαν σε θεσμική συνεργασία γύρω από την επέκταση της ψηφιακής τεχνολογίας.
Αυτό, όμως, που παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι η αναζωογόνηση του σχήματος 3+1 (Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ με συμμετοχή ΗΠΑ). Σύμφωνα με πληροφορίες, η ιδέα για τη συνεδρίαση του σχήματος σε επίπεδο υπουργών ενέργειας ανήκει στην ίδια την πρέσβη, η οποία άλλωστε είχε τονίσει και στην ακροαματική διαδικασία για την επικύρωση του διορισμού της στην Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας ότι πιστεύει στη δυναμική του 3+1 και θέλει να επενδύσει στην περαιτέρω ανάπτυξη και θεσμοθέτηση του.
Η διπλωματική ταχύτητα της «εποχής Τραμπ»
Στην Ουάσιγκτον, ένας χρόνος διακυβέρνησης Τραμπ έχει δημιουργήσει την αίσθηση ότι βρισκόμαστε ήδη στον επίλογο της τετραετίας. Ο λόγος είναι ο ρυθμός που έχει να κάνει με την ταχύτητα των εκτελεστικών αποφάσεων, τις πρωτοβουλίες σε πολλαπλά μέτωπα και τη συνεχή ανατροπή δεδομένων. Το μοντέλο αυτό συμπιέζει τον πολιτικό χρόνο και δημιουργεί μια νέα, επιθετικά ανατρεπτική κουλτούρα διακυβέρνησης και διπλωματίας.
Στην Αθήνα, η Κίμπερλι Γκιλφόιλ λειτουργεί με όρους «εποχής Τραμπ». Όχι ως διπλωμάτης καριέρας, αλλά ως πολιτικό πρόσωπο με πρόσβαση στην κορυφή του αμερικανικού μηχανισμού εξουσίας. Η άνεση της να συνδιαλέγεται στο ανώτερο πολιτικά επίπεδο και να παρεμβαίνει σε άμεσο χρόνο φάνηκε πριν από μερικούς μήνες όταν δημοσίευμα που υποστήριζε ότι οι Αμερικανοί ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν την Αλεξανδρούπολη είχε δημιουργήσει σύγχυση.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το «Βήμα», το τοπίο ξεκαθάρησε μετά από απευθείας παρέμβαση της Γκιλφόιλ προς τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ. Η σχετική διάψευση δόθηκε από τον ίδιο τον υπουργό, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε γι’ αυτό το θέμα μέσα στο Οβάλ Γραφείο και στη στην συνέχεια στράφηκε προς τον Χέγκσεθ για διευκρινήσεις. Η ταχύτητα της διαδικασίας θεωρείται χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο η Γκιλφόιλ χειρίζεται κρίσιμα ζητήματα, παρακάμπτοντας τα τυπικά κανάλια και προσφεύγοντας απευθείας στο ανώτερο πολιτικά επίπεδο.
Το ίδιο ύφος διακρίνεται και στη δημόσια παρουσία της. Στο συνέδριο P-TEC, όταν ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ Νταγκ Μπέργκαμ κινήθηκε προς το βήμα, η Γκιλφόιλ τον σταμάτησε φιλικό και χιουμοριστικό τόνο, λέγοντας «Not yet, honey». Η σκηνή, αν και ανάλαφρη, αποτύπωσε την άνεση με την οποία η Γκιλφόιλ συνομιλεί με υπουργούς των ΗΠΑ ως πολιτικά ισότιμη και όχι ως τυπική διπλωματική υπάλληλος. Ένας παραδοσιακός διπλωμάτης καριέρας δεν θα μπορούσε να απευθυνθεί με αυτόν τον τρόπο σε μέλος του υπουργικού συμβουλίου. Η Γκιλφόιλ, όμως, το κάνει, καθώς προέρχεται από τον ίδιο πολιτικό χώρο και συνδέεται προσωπικά με τους πρωταγωνιστές του.
Για πολλούς στην Ουάσιγκτον, αυτό το άμεσο και παρεμβατικό στιλ την καθιστά την «ιδανική πρέσβη» στην «εποχή του Τραμπ». Δεν εκπροσωπεί απλώς τη γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά το πολιτικό DNA της ίδιας της κυβέρνησης Τραμπ.
Ο Πέτρος Κασφίκης είναι διαπιστευμένος ανταποκριτής στον Λευκό Οίκο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τον τηλεοπτικό σταθμό MEGA και την εφημερίδα Το Βήμα. Για τις τελευταίες εξελίξεις από την Ουάσιγκτον μπορείτε να κάνετε εγγραφή στο κανάλι του στο YouTube: youtube.com/c/PKas?sub_confirmation=1
