Home ΑΜΕΡΙΚΗ Το «παράθυρο ευκαιρίας» του Ερντογάν στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον

Το «παράθυρο ευκαιρίας» του Ερντογάν στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον

Στιγμιότυπο από την κοινή συνέντευξη Τύπου Τραμπ - Ερντογάν μετά τη συνάντησή τους στις 13 Νοεμβρίου 2019 στο Λευκό Οίκο. / Screenshot

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – του Πέτρου Κασφίκη

Την τελευταία δεκαετία δεν έχουν λείψει τα προβλήματα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Από τις αντεγκλήσεις στα θέματα της Μέσης Ανατολής και της Ρωσίας μέχρι την στήριξη των Κούρδων της Συρίας, οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα έχουν συνηθίσει να πορεύονται από τη μια κρίση στην άλλη.

Μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ η τουρκική πλευρά φαίνεται να διαβλέπει ένα παράθυρο ευκαιρίας για τη βελτίωση των σχέσεων και την υπέρβαση των εμποδίων. Με αυτό το δεδομένο, προχωρά σε ανάλογες κινήσεις στην Ουάσιγκτον που αποσκοπούν να προετοιμάσουν το έδαφος για την επερχόμενη τετραετία.  

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ποντάρει για ακόμα μια φορά στη προσωπική σχέση και τη «χημεία» με τον Ντόναλντ Τραμπ, ένα στοιχείο που προφανώς απουσίαζε στα χρόνια της θητείας Μπάιντεν. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τούρκος πρόεδρος προτιμά να παρακάμπτει την πολυπλοκότητα του αμερικανικού πολιτικού συστήματος και να διαπραγματεύεται τα προβλήματα απευθείας στο ανώτατο επίπεδο με τον Τραμπ.

Το πρόβλημα, όμως, για τον Ερντογάν είναι ότι ο ομόλογος του στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού δεν απολαμβάνει την ίδια ελευθερία κινήσεων ώστε να μπορεί να πράττει τα όσα ενδεχομένως να του υπόσχεται. Αυτό έγινε εμφανές κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ αλλά και αργότερα με τον Μπάιντεν όταν τα σχέδια της Άγκυρας σκόνταψαν ουκ ολίγες φορές στον σκόπελο του Κογκρέσου, οπού η θέση της γείτονας έχει υποχωρήσει δραματικά τα τελευταία χρόνια.           

Το πόσο έχει πληγεί η εικόνα της Τουρκίας στο Καπιτώλιο φαίνεται από την μείωση των μελών της ομάδας αμερικανοτουρκικής φιλίας στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Για παράδειγμα, την περίοδο 2015-2016, ο αριθμός της είχε φτάσει τα 160 μέλη, καθιστώντας την τρίτη μεγαλύτερη ομάδα μετά από εκείνη της Ινδίας και της Ταϊβάν. Σήμερα η ομάδα της Τουρκίας αριθμεί μόνο 81 μέλη.

Αυτό το πάθημα φαίνεται ότι έχει γίνει μάθημα για την Άγκυρα και έτσι μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου οι εταιρίες λόμπι και οι φίλοι της Τουρκίας έχουν επαναδραστηριοποιήθει έντονα στο Κογκρέσο. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε αυτά τα ραντεβού οι εκπρόσωποι της Τουρκίας βάζουν ως κύριο θέμα την αμυντική συνεργασία και την ανάγκη να ξεμπλοκαριστούν τα εκκρεμή εξοπλιστικά ζητήματα. Επίσης, ένα δεύτερο θέμα στο οποίο εστιάζουν είναι η στήριξη των ΗΠΑ στους Κούρδους μαχητές στη Συρία.

Στόχος αυτού του «ανοίγματος» είναι να βελτιωθεί το πολιτικό κλίμα για την Τουρκία στο Κογκρέσο ώστε οι οποίες πιθανές κινήσεις από τον Λευκό Οίκο του Τραμπ να βρουν αυτή τη φορά περισσότερα ευήκοα ώτα στους διαδρόμους του Καπιτωλίου. Παρόλα αυτά, η στρατηγική αυτή δεν έχει αποδώσει μέχρι στιγμής καρπούς και το αρνητικό κλίμα για την Τουρκία δεν έχει ξεπεραστεί στο Κογκρέσο. 

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι χωρίς μια ουσιαστική λύση στο ζήτημα των ρωσικών S-400 οι Αμερικανοί νομοθέτες δεν πρόκειται να μαλακώσουν τη στάση τους σε ό,τι έχει να κάνει με την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35. Επίσης, στο θέμα των Κούρδων μαχητών στη Συρία οι επαφές της τουρκικής πλευράς δεν έχουν παράγει αποτελέσματα με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των νομοθετών και δη των συντηρητικών εξακολουθεί να αντιτίθεται σε οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια.

Οι Κούρδοι μαχητές στη Συρία είναι αυτοί που διαχειρίζονται τη λειτουργία των κέντρων στα οποία κρατούνται οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους. Στην Άγκυρα έχουν πλέον συνειδητοποιήσει ότι δεν πρόκειται να βρεθεί κανένας λογικός άνθρωπος στην Ουάσιγκτον που θα διακινδυνέψει να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας στη Συρία για να τους επιτρέψει να χτυπήσουν τους Κούρδους.

Για αυτό προσαρμόζουν τη στρατηγική τους αναλόγως, βάζοντας στο τραπέζι για πρώτη φορά την ιδέα να αναλάβει η ίδια η Τουρκία την ευθύνη για τα κέντρα κράτησης των μαχητών του ΙSIS. Αυτή είναι μια νέα ιδέα που εν δυνάμει μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και μένει να φανεί το πως θα αξιολογηθεί από τα μέλη του Κογκρέσου. Σε προγενέστερη συνομιλία με το «Βήμα» ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζον Μπας είχε αναφέρει ότι είναι εύλογο να περιμένουμε τη μετάβαση του ελέγχου των κέντρων κράτησης από τους Κούρδους  σε κάποια κεντρική διοίκηση στη Συρία, χωρίς όμως να προσδιορίσει κάποιο χρονικό ορίζοντα.

Το «παράθυρο ευκαιρίας» όμως που διαβλέπει η Τουρκία από την εκλογή του Τραμπ ίσως να είναι μικρότερο από ότι είχε αρχικά φανταστεί. Σε άρθρο που υπογράφει ο πολιτικός αναλυτής του Center for American Progress, Άλαν Μακόφσκι,  με τίτλο «Τουρκία: Η Διαχείριση ενός Μη Φιλικού Σύμμαχου» εξηγεί ότι οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις καθίστανται ακόμα περισσότερο εύθραυστες από το γεγονός ότι η υποστήριξη τους στο εσωτερικό της Αμερικής είναι πιο αδύναμη από ποτέ.

Όπως σημειώνει ο κ. Μακόφσκι, «ένας από τους πιο ισχυρούς πυλώνες υποστήριξης της Τουρκίας στο παρελθόν, οι αμερικανο-εβραϊκές οργανώσεις, σήμερα είναι ως επί το πλείστον εχθρικές, εξαιτίας της ακατάπαυστης αντι-ισραηλινής ρητορικής του Ερντογάν και της υποστήριξης της Χαμάς». 

[Πρωτοδημοσιεύθυκε στο www.ToVima.gr]

Ο Πέτρος Κασφίκης είναι διαπιστευμένος ανταποκριτής στον Λευκό Οίκο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τον τηλεοπτικό σταθμό MEGA και την εφημερίδα Το Βήμα. Για τις τελευταίες εξελίξεις από την Ουάσιγκτον μπορείτε να κάνετε εγγραφή στο κανάλι του στο YouTube

youtube.com/c/PKas?sub_confirmation=1

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here