ΜΥΤΙΛΗΝΗ – του Στ. Μπαλάσκα
Ένα νέο πάρκο απολιθωμάτων λειτουργεί από την περασμένη εβδομάδα στην περιοχή Ακρόχειρας της δυτικής Λέσβου, επτά μόλις χιλιόμετρα από το δυτικότερο άκρο του νησιού το Σίγρι. Πρόκειται για μια από τις πρώτες θέσεις που έχουν αναδειχθεί κατά μήκος του νέου οδικού άξονα Καλλονής- Σιγρίου και υλοποιήθηκε στα πλαίσια της μεγαλύτερης σωστικής παλαιοντολογικής ανασκαφής που πραγματοποιήθηκε και συνεχίζει να πραγματοποιείται στον Ελληνικό χώρο με μεθοδολογίες και τεχνικές που αποτελούν στοιχείο επιστημονικού ενδιαφέροντος διεθνώς.
Το πάρκο και τα νέα ευρήματα παρουσίασε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του Μουσείου Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και επικεφαλής των σωστικών ανασκαφών καθηγητής Νίκος Ζούρος σημειώνοντας ότι τα ολοκληρωμένα έργα στο νέο πάρκο απολιθωμάτων καθιστούν την θέση αυτή προσβάσιμη στο κοινό και αναδεικνύουν την αξία και την σημασία των εκατοντάδων ευρημάτων που ήλθαν στο φως και διατηρήθηκαν στην θέση εύρεσης τους.
Ακολουθώντας κανείς τα λιθόκτιστα μονοπάτια και τις σκάλες κατασκευασμένες αποκλειστικά από την ηφαιστειακή πέτρα της περιοχής, «σκαρφαλώνει» στην βουνοπλαγιά του Ακρόχειρα και ψηλαφεί για πρώτη φορά ένα από τα σημαντικότερα αποτελέσματα της ανασκαφικής έρευνας του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου που συνεχίζει να αποκαλύπτει τον πλούτο του απολιθωμένου δάσους του νησιού. Πρόκειται για τους πέντε διαδοχικούς ορίζοντες παλαιο-εδάφους στους οποίους εμφανίζονται όρθια απολιθωμένα δένδρα, που τεκμηριώνουν την εκδήλωση διαδοχικών μεγάλων ηφαιστειακών εκρήξεων που οδήγησαν στην απολίθωση ισάριθμων δασών στη Δυτική Λέσβο!
Οι επισκέπτες διαπιστώνουν με έκπληξη μάλιστα ότι είναι ορατά και διακρίνονται πλέον καθαρά οι επάλληλοι ορίζοντες ηφαιστειακών υλικών των μεγάλων εκρήξεων και μέσα στους οποίους φιλοξενούνται διαδοχικά απολιθωμένα δάση. Πρόκειται για απολιθωμένα δάση διαφορετικής ηλικίας και σύνθεσης που συγκροτούν ένα μοναδικό στο είδος του αρχείο της χλωρίδας της περιοχής του Αιγαίου κατά την περίοδο του Μειόκαινου, πριν 23 έως έξι εκατομμύρια χρόνια! Το αρχείο αυτό δημιουργήθηκε από τις καταστροφικές ηφαιστειακές εκρήξεις που προκάλεσαν τα ηφαίστεια στη σημερινή δυτική Λέσβο, σε μια περίοδο περίπου τριών εκατομμυρίων ετών!
Σύμφωνα με τον κ. Ζούρο, «τα νέα ευρήματα περιλαμβάνουν απολιθωμένους κορμούς δένδρων ιστάμενους στη φυσική τους θέση με το ριζικό σύστημα σε πλήρη ανάπτυξη, μεγάλους και μικρούς κατακείμενους κορμούς καρποφόρων και κωνοφόρων δένδρων, η διάταξη των οποίων μαρτυρεί την κατεύθυνση κίνησης των ηφαιστειακών υλικών που τους παρέσυραν και δημιούργησαν την εντυπωσιακή συγκέντρωση απολιθωμάτων που εμφανίζεται στην θέση».
Ανάμεσα στα απολιθωμένα δένδρα έχουν αποκαλυφθεί εκατοντάδες κλαδιά ποικίλων διαστάσεων, κλαδίσκοι και πολύ μεγάλος αριθμός απολιθωμένων φύλλων που αποκαλύπτουν την μεγάλη βιοποικιλότητα που χαρακτήριζε τα μεγάλα υποτροπικά δάση της περιοχή κατά την γεωλογική περίοδο του Μειόκαινου.
«Εντυπωσιάζει», υποστηρίζει ο κ. Ζούρος, «ο μεγάλος πλούτος των διαφορετικών ειδών υποτροπικών δένδρων που αποκαλύπτονται στην περιοχή και προσθέτουν νέα στοιχεία για την σύνθεση των απολιθωμένων δασικών οικοσυστημάτων της Λέσβου. Πολλά νέα είδη προστίθενται στον κατάλογο των ειδών με χαρακτηριστικότερα τα ευρήματα ειδών των οικογενειών καρποφόρων φυτών όπως των φοινίκων, των δαφνίδων, των κανελόδενδρων, των βαλανιδιών, των καρυδιών και πολλών άλλων φυτών ενώ η μελέτη του τεράστιου αριθμού απολιθωμάτων που έχει προέλθει από τις ανασκαφές συνεχίζεται».
Ας σημειωθεί ότι τα φύλλα αλλά και οι κορμοί των δένδρων μελετώνται συστηματικά από ειδικούς ερευνητές που συνεργάζονται με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου δάσους Λέσβου.
Οι ανασκαφές για τα νέα ευρήματα στον Ακρόχειρα πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Πράξης «Κατασκευή / Αναβάθμιση Οδικού Άξονα Καλλονής Σιγρίου – ΥΠΟΕΡΓΟ 6: Έρευνες και εργασίες απολιθωμάτων».
Η ανάδειξη των απολιθωματοφορων θέσεων πραγματοποιείται με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου 2014-2020 στα πλαίσια της Πράξης «Δράσεις ανάδειξης προστατευόμενων περιοχών της Λέσβου».
[ΑΠΕ – ΜΠΕ