ΚΑΒΑΛΑ – του Βασίλη / Λωλίδη / ΑΠΕ-ΜΠΕ
Από μια γειτονιά της Ξάνθης, με ένα laptop και ένα κινητό, ξεκίνησε το 2021 μία ιδέα που σήμερα ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, μιλώντας ελληνικά. Οι Glossonauts ή αλλιώς Γλωσσοναύτες, είναι μια εκπαιδευτική ομάδα, που ίδρυσαν ο Κωνσταντίνος Βλάχος από την Ξάνθη και ο Γεώργιος Χατζηιωαννίδης από τη Χαλκιδική.
Οι δυο νέοι γλωσσολόγοι κατάφεραν, μέσα σε μόλις τρία χρόνια, να δημιουργήσουν την πιο δραστήρια ψηφιακή κοινότητα εκμάθησης ελληνικών στα κοινωνικά δίκτυα (social media). Περισσότερα από 150.000 μέλη, εκατομμύρια προβολές και δράσεις σε τρεις ηπείρους συνθέτουν μια υπέροχη ιστορία, που ξεκινά από τη Θράκη, αλλά δεν τελειώνει εκεί.
«Το όραμά μας είναι να δείξουμε ότι, ακόμη κι αν ξεκινάς από έναν μικρό τόπο, μπορείς να έχεις μεγάλη φωνή», τονίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, ο Κωνσταντίνος Βλάχος, υποψήφιος διδάκτορας Γλωσσολογίας και συνιδρυτής των Glossonauts. Η φωνή αυτή σήμερα αντηχεί από την Ξάνθη μέχρι τη Βοστώνη, από τα σχολεία της μειονότητας στη Θράκη, μέχρι τις αίθουσες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι Glossonauts δεν είναι απλώς μια εταιρεία εκπαιδευτικού περιεχομένου. Είναι μια κοινότητα νέων επιστημόνων, εκπαιδευτικών και δημιουργών που αντιμετωπίζουν τη γλωσσική εκπαίδευση με τον ενθουσιασμό της δημιουργικότητας και τη σοβαρότητα της επιστήμης. Με λίγα λόγια είναι μια δραστήρια ομάδα ανθρώπων που έκαναν την ελληνική γλώσσα …viral.
Πριν από λίγες εβδομάδες, η δράση των Glossonauts έφτασε μέχρι τις Βρυξέλλες. Η ομάδα επιλέχτηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να συμμετάσχει στο Content Creators Summit, μια πανευρωπαϊκή συνάντηση 100 δημιουργών περιεχομένου από τα 27 κράτη – μέλη. Οι συμμετέχοντες, συζήτησαν θέματα υπεύθυνης ψηφιακής επικοινωνίας, αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης, αυθεντικής αφήγησης και προώθησης των ευρωπαϊκών αξιών (https://www.instagram.com/reel/DRMgU9WCDod/).
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, οι ιδρυτές των Glossonauts είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, η οποία τόνισε τον καθοριστικό ρόλο των δημιουργών περιεχομένου στη σύνδεση της νέας γενιάς με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. «Η συμμετοχή στο συνέδριο αποτέλεσε σημαντική διάκριση τόσο για εμάς τους ίδιους όσο και για τη Θράκη, καθώς ανέδειξε τη συμβολή της περιοχής στη σύγχρονη ψηφιακή εκπαίδευση», υπογραμμίζει με έμφαση ο κ. Βλάχος.
Πίσω από αυτό το καινοτόμο εγχείρημα βρίσκεται μια διευρυμένη ομάδα ταλαντούχων ανθρώπων όπως η επίκουρη καθηγήτρια Κατερίνα Μακρή, η εκπαιδεύτρια ενηλίκων Σταυριάνα Σούμπαση, και οι εκπαιδευτικοί Θάνος Γεωργατζής, Αντιγόνη Γκίνη, Ιωάννα Φουσκή, Νεφέλη Τσιτσικλή, Παναγιώτης Μαργέλης, Παναγιώτα Παπαδημητράκη, Κατερίνα Μπιζώτα, Βλάσης Μανωλιάς και Ελευθερία Δεληγιάννη. «Η δύναμή μας είναι η ομάδα. Άνθρωποι με πάθος για την ελληνική γλώσσα που πιστεύουν πως η εκπαίδευση μπορεί να είναι και μοντέρνα και βαθιά ανθρώπινη», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κωσταντίνος Βλάχος.
Η Θράκη ως πηγή έμπνευσης και πεδίο εφαρμογής
Το έργο τους απλώνεται σε τρεις άξονες: εκπαιδευτική μεθοδολογία, τεχνολογία, κοινωνικά δίκτυα (social media). Βίντεο μικρής διάρκειας, podcasts, διαδραστικά μαθήματα, εφαρμογές και ηλεκτρονικά μαθήματα (e-courses), όλα σχεδιασμένα για να κάνουν την ελληνική γλώσσα προσβάσιμη, σύγχρονη και παγκόσμια. Η αποστολή τους, όπως ο ίδιος περιγράφει, είναι ξεκάθαρη: «Η ελληνική γλώσσα, δεν είναι μια δύσκολη, μακρινή, ακαδημαϊκή υπόθεση. Είναι ένα ζωντανό εργαλείο επικοινωνίας, και αυτό θέλουμε να το δείξουμε σε ολόκληρο τον κόσμο», τονίζει ο συνιδρυτής των Γλωσσοναυτών (https://www.instagram.com/reel/DRjtJtdDoyi/).
Η γεωγραφική αφετηρία των Glossonauts δεν είναι τυχαία. Η Θράκη, μια περιοχή με έντονη πολυγλωσσική ταυτότητα, λειτουργεί για την ομάδα ως «εργαστήριο» γλωσσικής και πολιτισμικής συνύπαρξης και ουσιαστικής συνομιλίας. Σχολεία της μειονότητας, εκπαιδευτικοί φορείς και μαθητές συμμετέχουν ενεργά στα προγράμματα και τις δράσεις της ομάδας.
«Η Θράκη σε μαθαίνει ότι η γλώσσα δεν είναι μόνο γραμματική και συντακτικό. Είναι εμπειρία, ταυτότητα, σχέση με τον άλλον, πολιτισμός», σημειώνει εύστοχα ο νεαρός γλωσσολόγος, και συνεχίζει: «Η δουλειά της ομάδας στηρίζει την ελληνομάθεια, ενισχύει την πολιτισμική αυτοεκτίμηση των μαθητών και δείχνει στην πράξη πώς η γλωσσική εκπαίδευση μπορεί να γίνει γέφυρα επικοινωνίας» (https://www.instagram.com/glossonauts/reel/C4SkmBkiuY5/).
Μια ψηφιακή κοινότητα που απλώνεται σε όλο τον κόσμο
Έλληνες της διασποράς, ξένοι που θέλουν να μάθουν ελληνικά, γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές βρίσκουν στα κανάλια των Glossonauts δωρεάν ή προσιτό υλικό: βίντεο, σημειώσεις, podcasts, μαθήματα. Το 2024, η ομάδα λάνσαρε το «Piece of Pie», το πιο ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό μάθημα (e-course) για αρχάριους, ενώ λίγο αργότερα παρουσίασε ένα πλήρες διαδραστικό πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών, που συνδυάζει βίντεο, κουίζ και εξατομικευμένη ανατροφοδότηση.
Τα πρώτα δύο χρόνια, 2021-2022, οι Glossonauts έθεσαν τα θεμέλια και επικεντρώθηκαν στην παραγωγή περιεχομένου, online μαθήματα, συμμετοχή στη θερμοκοιτίδα «Thinc» του ΔΠΘ. Το 2023, διοργάνωσαν στην Ξάνθη, το 1ο Φεστιβάλ Πολυγλωσσίας και Social Media, προσελκύοντας μαθητές, εκπαιδευτικούς, ακαδημαϊκούς και δημιουργούς περιεχομένου από όλη τη χώρα (https://www.instagram.com/p/Cyas5P8spvx/).
Το 2024 αποτέλεσε, σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Βλάχο, «χρονιά – ορόσημο». Η ομάδα ταξίδεψε στις ΗΠΑ, όπου συνεργάστηκε με ελληνικά σχολεία στη Βοστόνη και τη Νέα Υόρκη, με την υποστήριξη του Ελληνικού Προξενείου και της Ιεράς Μητροπόλεως Βοστόνης. Παράλληλα, οι Glossonauts προσκλήθηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο και στην συνέχεια επιλέχτηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το Content Creators Summit στις Βρυξέλλες, μια πανευρωπαϊκή συνάντηση κορυφαίων δημιουργών περιεχομένου.
Με περισσότερες από 5.000 ώρες διαδικτυακών (online) μαθημάτων, 1.000 αναρτήσεις και συνολικά είκοσι εκατομμύρια προβολές, η χρονιά ολοκληρώνεται με τη διαπίστωση πως η ελληνική γλώσσα μπορεί να γίνει ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό success story, μια ιστορία επιτυχίας του ευρωπαϊκού πολιτιστικού εγχειρήματος.
Για τον Κωνσταντίνο Βλάχο και τη δραστήρια ομάδα που δημιούργησαν μαζί με τον Γεώργιο Χατζηιωαννίδη, το ταξίδι αυτό είναι μόνο η αρχή. «Η ελληνική γλώσσα έχει τεράστια δύναμη. Αυτό που χρειάζεται είναι νέοι τρόποι αφήγησης και σύνδεσης με τον κόσμο μέσα από τις πλατφόρμες που χρησιμοποιεί καθημερινά», υπογραμμίζει ο κ. Βλάχος.
«Χρειάζεται να ξεκολλήσουμε από τη σχεδία της γλωσσικής επιβίωσης και να ταξιδέψουμε με ένα σύγχρονο, έξυπνο ψηφιακό ποντοπόρο καράβι στον ωκεανό της παγκοσμιοποίησης του διαδικτύου. Σαν και το ταξίδι με το καράβι των Φαιάκων που έφερε ασφαλή, ανανεωμένο και πλούσιο τον Οδυσσέα στην Ιθάκη είναι και το ταξίδι των Γλωσσοναυτών». Αυτό είναι το μήνυμα των Glossonauts, που το αναπτύσσει γλαφυρά ο Κωνσταντίνος Βλάχος και μέσα από το βιβλίο του Ξεκόλλα απ’ τη σχεδία. Μαθήματα ζωής από την ομηρική Οδύσσεια (εκδ. Ρώμη, Θεσ/νίκη 2023), και τα σχετικά podcasts των Glossonauts στο spotify.
Με όραμα και νέες συνεργασίες, εκπαιδευτικά προγράμματα, δράσεις που εκτείνονται από τη Θράκη σε όλον τον κόσμο, και ακόμη μεγαλύτερη εξωστρέφεια, οι Glossonauts συνεχίζουν να διευρύνουν την κοινότητά τους. Μια μοναδική και ιδιαίτερη κοινότητα, που πιστεύει στη δύναμη της ελληνικής γλώσσας και σε μια πιο ανοιχτή, πολύτροπη, πολύγλωσση και δημιουργική Ελλάδα.
*Τις φωτογραφίες και τα βίντεο παραχώρησε ο Κωνσταντίνος Βλάχος
