ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ, ΝΥ – GreekNews USA [Φώτος: The Metropolitan Museum of Art/ Βruce Schwarz]
Ανοίγει σήμερα, Πέμπτη 25 Ιανουαρίου, στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης (The Met) η έκθεση των 161 πρωτοκυκλαδικών αρχαιοτήτων της συλλογής του Αμερικανού συλλέκτη Leonard Stern, σε αίθουσα που φέρει την επιγραφή «Ελληνική Δημοκρατία, Υπουργείο Πολιτισμού & Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Αθήνας, Δάνειο Κυκλαδικής Τέχνης προς το ΜΕΤ».
Η έκθεση, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο εφαρμογής της συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και του ΜET, που κυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο στις 9 Σεπτεμβρίου 2022, εγκαινιάστηκε το βράδυ της Τετάρτης 24 Ιανουαρίου, παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, της πρέσβεως της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον, Κατερίνας Νασίκα, εκπροσώπων της Ομογένειας, καθώς και προσωπικοτήτων από τον πνευματικό, καλλιτεχνικό και ακαδημαϊκό κόσμο της Νέας Υόρκης.
Χαιρετισμούς απηύθυναν η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, o Διευθύνων Σύμβουλος του Μητροπολιτικού Μουσείου, Max Hollein, ο Διευθυντής της Συλλογής Ελληνορωμαϊκών Αρχαιοτήτων Sean Hemingway και ο συλλέκτης Leonard Stern, ενώ μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος απευθύνθηκε στους παρισταμένους και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος τόνισε -μεταξύ άλλων- ότι “η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί την έναρξη μιας 50ετούς συνεργασίας που αναγνωρίζει την κυριότητα της έκθεσης στην Ελλάδα, χωρίς προσφυγή στα δικαστήρια. Και διασφαλίζει ότι οι λέξεις «Δάνειο της Ελληνικής Δημοκρατίας – Υπουργείο Πολιτισμού» υιοθετούνται ως μέρος μιας τέτοιας συμφωνίας για πρώτη φορά διεθνώς. Αλλά, εξίσου σημαντικό είναι ότι φανερώνει ένα πλαίσιο νέων δυνατοτήτων γύρω από τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την αρχαιότητα”.
Το σύνολο των 161 έργων της συλλογής πρόκειται να εκτεθεί στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης για 10 έτη υπό το καθεστώς μακροχρόνιου δανεισμού από την Ελληνική Δημοκρατία, ενώ μετά τη δεκαετία θα αρχίσει σταδιακά η οριστική επιστροφή τους στη χώρα μας.
Η συλλογή Leonard N. Stern περιλαμβάνει 161 έργα που δημιουργήθηκαν στις Κυκλάδες κυρίως κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (περ. 3200 έως 2000 π.Χ.). Αντιπροσωπεύονται σχεδόν όλοι οι βασικοί τύποι και παραλλαγές των μαρμάρινων πρωτοκυκλαδικών ειδωλίων από την Ύστερη Νεολιθική περίοδο έως το τέλος της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, συμπεριλαμβανομένων των βιολόσχημων, των τύπου Πλαστηρά, των υβριδικών, των τύπου Λούρου, των προκανονικών, αλλά και των κανονικών, με παραλλαγές όπως οι Καψάλων, Σπεδού, Δωκαθισμάτων, Χαλανδριανής και Κουμάσας. Η συλλογή περιλαμβάνει, επίσης, σπάνια παραδείγματα, όπως ένα σύνθετο ειδώλιο πρώιμης παραλλαγής Σπεδού.
Η έκθεση των έργων στο Μητροπολιτικό Μουσείο τα καθιστά, σύμφωνα με ανακοίνωση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, γνωστά σε ένα παγκόσμιο κοινό, ενώ προωθεί τη διεθνή επιστημονική συνεργασία για τη μελέτη και κατανόηση της πρωτοκυκλαδικής τέχνης και γενικότερα του πολιτισμού των Κυκλάδων της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού. “H διάδοση και προβολή του Κυκλαδικού και του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού διεθνώς ήταν και είναι ο σκοπός του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Στην επίτευξη του σκοπού αυτού εντάσσεται, ασφαλώς, και η περαιτέρω συνεργασία που ανοίγεται με το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και το MET, μέσω της οποίας θα δοθεί η δυνατότητα μελέτης του κυκλαδικού πολιτισμού, αναλύσεων και επιστημονικών συνεργασιών σε διάφορα επίπεδα έρευνας”, ανέφερε σε δήλωσή της η Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Κασσάνδρα Μαρινοπούλου.
«Ο επαναπατρισμός αρχαιοτήτων που ανήκουν στην Ελλάδα αλλά βρίσκονται σήμερα στο εξωτερικό, αποτελεί ζήτημα εθνικής σημασίας και υψηλής πολιτικής προτεραιότητας για το Υπουργείο Πολιτισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας, επισήμανε -μεταξύ άλλων- στην ομιλία της η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, τονίζοντας ότι «στις πολιτικές μας προτεραιότητες είναι η παρουσία ελληνικών αρχαιοτήτων και έργων τέχνης στα μουσεία όλου του κόσμου με βάση τις ηθικές αρχές της απόκτησής τους”.
“Διεκδικούμε τον επαναπατρισμό όλων των έργων που έχουν παρανόμως εξαχθεί από την πατρίδα μας και έχουν παρανόμως διακινηθεί, βάσει των διεθνών συμβάσεων. Η Ελλάδα διεκδικεί την επιστροφή και την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα. Το ελληνικό αίτημα υποστηρίζεται από αδιαμφισβήτητα ιστορικά, επιστημονικά, νομικά και ηθικά επιχειρήματα», πρόσθεσε.
Στο πλαίσιο Τριμερούς Μνημονίου Συνεργασίας που υπογράφηκε τον Νοέμβριο του 2022 και προβλέπει τη μακροχρόνια επιστημονική συνεργασία μεταξύ των τριών φορέων με σκοπό τη μελέτη του Κυκλαδικού Πολιτισμού, θεσμοθετείται από το ΜΕΤ το Cycladic Art Residency Program: Πρόκειται για μία υποτροφία που απευθύνεται σε Έλληνες αρχαιολόγους και ειδικούς ερευνητές, οι οποίοι επιθυμούν να εργαστούν για τέσσερεις έως έξι μήνες πάνω στη μελέτη και την έρευνα των πρωτοκυκλαδικών αρχαιοτήτων της συλλογής Leonard Ν. Stern, σε συνεργασία με το Τμήμα Ελληνικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων του MΕΤ. Το πρώτο Cycladic Art Residency Program θα προκηρυχθεί σύντομα και θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο του 2024.
Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη για την επιστημονική δημοσίευση όλων των κυκλαδικών έργων της συλλογής Leonard N. Stern στον ιστότοπο του Μητροπολιτικού Μουσείου, με πλήρη επιστημονική περιγραφή και τεκμηρίωση, που περιλαμβάνει τεχνική ανάλυση και τεκμηρίωση της προέλευσης και του ιστορικού απόκτησης κάθε έργου. Η έρευνα για τη διαδικτυακή δημοσίευση της συλλογής πραγματοποιείται από μέλη του Τμήματος Ελληνικής και Ρωμαϊκής Τέχνης, του Τμήματος Συντήρησης Έργων και του Τμήματος Επιστημονικής Έρευνας του Μητροπολιτικού Μουσείου, με τη συνεργασία επιστημόνων του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Σχετική έντυπη έκδοση από το Τμήμα Ελληνικής και Ρωμαϊκής Τέχνης του Μητροπολιτικού Μουσείου θα είναι σύντομα διαθέσιμη.
Τέλος, κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα υλοποιηθούν εκπαιδευτικά προγράμματα για ενήλικες και οικογένειες σχετικά με τη συλλογή και θα πραγματοποιηθεί ένα επιστημονικό συμπόσιο με θέμα την κυκλαδική τέχνη.
