ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ – [ΑΠΕ-ΜΠΕ]
Ο Αμερικανοϊσραηλινός Joel Mokyr, ο Γάλλος Philippe Aghion και ο Καναδός Peter Howitt τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ Οικονομίας 2025 επειδή «εξήγησαν την οικονομική ανάπτυξη που είναι βασισμένη στην καινοτομία», ανακοίνωσε σήμερα η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατομμυρίων κορωνών Σουηδίας (1,2 εκατομμύριο δολάρια).
«Οι βραβευθέντες μας δίδαξαν ότι η βιώσιμη ανάπτυξη δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη. Η οικονομική στασιμότητα, και όχι η ανάπτυξη, ήταν ο κανόνας στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας. Η δουλειά τους δείχνει ότι πρέπει να γνωρίζουμε τις απειλές για τη συνέχιση της προόδου και να αντιδράμε σ’ αυτές», ανακοίνωσε η Ακαδημία.
Ο Mokyr είναι καθηγητής στο Northwestern University στο Ίβανστον των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ ο Aghion είναι καθηγητής στο College de France και στο INSEAD στο Παρίσι, καθώς και στο London School of Economics and Political Science στη Βρετανία. Ο Howitt είναι καθηγητής στο Brown University στο Πρόβιντενς των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Mokyr τιμήθηκε με το μισό βραβείο, ενώ το άλλο μισό μοιράστηκαν οι Aghion και Howitt.
«Ο Joel Mokyr χρησιμοποίησε ιστορικές παρατηρήσεις για να εντοπίσει τους παράγοντες που είναι απαραίτητοι για βιώσιμη ανάπτυξη βασισμένη σε τεχνολογικές καινοτομίες», δήλωσε ο John Hassler, μέλος της Επιτροπής Νόμπελ.
«Οι Philippe Aghion και Peter Howitt παρήγαγαν ένα μαθηματικό μοντέλο δημιουργικής καταστροφής, μία διαδικασία χωρίς τέλος κατά την οποία νέα και καλύτερα προϊόντα αντικαθιστούν το παλιό».
«Οι εργασίες των βραβευθέντων μας υπενθυμίζουν ότι δεν πρέπει να θεωρούμε την πρόοδο κάτι κεκτημένο. Αντιθέτως η κοινωνία οφείλει να παραμένει προσεκτική όσον αφορά τους παράγοντες που δημιουργούν και στηρίζουν την οικονομική ανάπτυξη. Αυτοί οι παράγοντες είναι η επιστημονική καινοτομία, η δημιουργική καταστροφή και μια κοινωνία ανοικτή στην αλλαγή», δήλωσε κατά την ανακοίνωση του βραβείου η Kerstin Enflo, καθηγήτρια οικονομικής ιστορίας και μέλος της Επιτροπής Νόμπελ.
Ο Philippe Aghion κάλεσε εξάλλου σήμερα τις ευρωπαϊκές χώρες να μην αφήσουν την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες να μονοπωλήσουν την τεχνολογική καινοτομία.
«Πιστεύω ότι οι ευρωπαϊκές χώρες οφείλουν να καταλάβουν πως δεν πρέπει πια να αφήνουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα να είναι οι τεχνολογικοί ηγέτες και να χάνουμε έναντι αυτών», δήλωσε σε επικοινωνία του με την Επιτροπή Νόμπελ.
Ο Aghion αναφέρθηκε στο χάσμα πλούτου που δημιουργήθηκε ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ευρωζώνη από τη δεκαετία του 1980.
«Έπειτα από μια περίοδο που η Ευρώπη είχε καλύψει την απόσταση σε όρους ΑΕΠ ανά κάτοικο σε σχέση με τις ΗΠΑ, από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τη δεκαετία του ’80», το χάσμα άνοιξε και πάλι, εξήγησε ο Γάλλος οικονομολόγος.
«Η κύρια αιτία είναι ότι δεν καταφέραμε να εφαρμόσουμε μείζονες τεχνολογικές καινοτομίες. Παραμείναμε περιορισμένοι σε μέτριες τεχνολογικές προόδους, κάτι που ανταποκρίνεται πλήρως σ’ αυτό που εξηγεί η έκθεση Ντράγκι, διότι δεν διαθέτουμε πολιτικές και κατάλληλους θεσμούς για να έχουμε καινοτομίες στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας», λέει ο Aghion.
«Δεν διαθέτουμε χρηματοοικονομικό οικοσύστημα που να ευνοεί την καινοτομία», πρόσθεσε εκφράζοντας τη λύπη του γι’αυτό.
Ο Μάριο Ντάγκι, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, είχε διατυπώσει σειρά προτάσεων για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
